Studnia Trzech Braci - Cieszyn

przewodnik

Studnia Trzech braci to jedno z najciekawszych i najbardziej tajemniczych miejsc w Cieszynie. Położona w wąskiej, bocznej uliczce, jest wiernym symbolem miasta, bez którego, według legendy, Cieszyn nie istniałby dziś na mapie.

zobacz na mapie

Według niektórych...
Stara przypowieść o Cieszynie wyraźnie wskazuje na trzech założycieli miasta. To właśnie Leszko, Cieszko i Bolko, synowie ówczesnego króla Leszka III, polowali w ciemnym lesie rosnącym na terenie obecnego Cieszyna. W jednym miejscu odkryli oni źródło krystalicznej wody, od którego rozciągał się przepiękny widok na dolinę Olzy. Jeden z braci - Cieszko, wybudował na tym miejscu mały domek myśliwski, a na sąsiednim wzgórzu zamek ze świątynią. Powstało miasto, które od słów "cieszyć się" zostało nazwane Cieszynem.

...i zdaniem innych
Inna wersja podania ludowego głosi, iż ci sami bracia, po długiej rozłące spotkali się przy małym źródełku. Radość jaka ich połączyła dała inspirację do założenia miasta, które nazwano z koleji Cieszynem - od "cieszenia się". Było to w 810 roku. Legendy jednak często nie idą w parze z historią i prawdziwy rok studni szacuje się na 1434, a o samym założeniu Cieszyna wspomina się w dokumentach od mniej więcej XIII wieku. Wszystkie opowieści związane są jednak ze źródłem i to właśnie ono zapoczątkowało założenie osady, a później miasta Cieszyna. 

Wodociąg XVI wieku
Na miejscu odkrytego źródełka powstała studnia, którąd dawniej nazywano Bracką i leżała na terenie ogrodu dominikanów. Pierwotnie sięgał on aż do zbocza przy Olzie. W 1516 roku w wyniku sprzedaży części gruntu, zawarto klauzulę o wolnym dostępie mieszczan do studni, jako ważnego ujęcia wody pitnej. Przez następne stulecia wiernie służyła ona mieszkańcom Cieszyna zgodnie z jej przeznaczeniem, niewyróżniając się niczym specjalnym wśród innych. Nikt napewno wtedy nie wiązał jej z założeniem miasta.

Presja władz
Zapoczątkowanie legendy o Trzech Braciach zawdzięcza się ówczesnemu burmistrzowi miasta - Alojzemu Kaufmanowi, który po raz pierwszy opowiedział ją publicznie cesarzowi Franciszkowi I w 1817 roku. Austriackiemu władcy bardzo spodobała się ta opowieść. Nie omieszkał jednak zwrócić uwagi na fakt, iż studnia, jak na tak ważne miejsce, jest delikatnie mówiąc zaniedbana. Mimo nie najlepszej kondycji finansowej Cieszyna, w 1825 roku, władze miasta doprowadziły do odbudowy tego pięknego zabytku oraz zadbania o przyległy teren.

Oficjany symbol miasta
Od tego momentu legenda zaczęła żyć własnym życiem, a studnia oficjalnie została nazwana Studnią Trzech Braci. Na obudowie studni pojawił się nawet pamiątkowy napis. Był on jednak w języku niemieckim,a po II wojnie jego utrzymanie było nieco nie na miejscu. W 1951 roku umieszczono na studni odlaną w cieszyńskiej "Celmie" płaskorzeźbę, będącą powiększeniem medalu Jana Raszki z 1910 roku.